Podczas pracy z psychologiem lub psychoterapeutą można natknąć się na pojęcie superwizji. Nie jest ono powszechnie znane, ale często pojawia się w rozmowach ze specjalistami z dziedziny psychologii. Czym w takim razie jest superwizja i kogo nazywamy superwizorem? Jakie ma ona znaczenie dla pacjenta?
Autorka: Maja Pisarek, psycholog i psychotraumatolog
Co to jest superwizja i kim jest superwizor?
Superwizja to słowo zapożyczone z języka angielskiego oznaczające nadzór (ang. clinical supervision). Jako metoda pracy w dziedzinie opieki nad zdrowiem psychicznym polega na regularnych spotkaniach terapeuty (grupowych lub indywidualnych) z tak zwanym superwizorem. Jest to osoba z większym doświadczeniem zawodowym, posiadająca odpowiedni certyfikat. W trakcie takich spotkań osoba podlegająca superwizji konsultuje swoją pracę z pacjentem, w celu podniesienia jakości niesionych usług.
Istotą pracy terapeuty jest jak najsprawniejsza i jak najbardziej efektywna pomoc osobie z psychologicznymi trudnościami, w związku z czym niezbędne jest regularne przyglądanie się swojemu działaniu. Pod czujnym okiem superwizora można dostrzec niuanse, które mniej doświadczony psycholog mógłby przeoczyć. Nie oznacza to jednak, że specjalista z wieloletnim stażem nie powinien poddawać się superwizji. Podczas tych spotkań można spojrzeć na sytuację z innej perspektywy, oczami drugiego terapeuty. Czasami dostrzega się także ewentualne przeszkody, pojawiające się nie tylko po stronie pacjenta, ale także wychodzące od terapeuty.
Kim jest superwizor?
Superwizor to doświadczony specjalista, który uzyskał specjalny certyfikat. Musi on spełnić szereg warunków formalnych i merytorycznych, uprawniających go do prowadzenia superwizji. Liczą się jednak nie tylko wykształcenie i doświadczenie, ale także m.in. poddać się superwizji czy mieć odpowiedni staż pracy.
Można powiedzieć, że superwizor pełni rolę mentora psychoterapeutów. Służy swoją wiedzą i wsparciem, pomaga dostrzec różne aspekty pracy z pacjentem.
Jakie znaczenie dla pacjenta ma superwizja?
Można powiedzieć, że superwizja jest nie tylko sposobem podnoszenia skuteczności terapii, ale także drogą rozwoju, kształcenia się terapeuty pod okiem doświadczonego mentora. W trakcie spotkań omawiane są przypadki, sposoby prowadzenia sesji terapeutycznych, relacja terapeutyczna czy problemy pojawiające się w trakcie terapii. Spotkania z superwizorem wspierają samorozwój, ale są też przyczynkiem do refleksji nad swoim doświadczeniem w gabinecie.
Dlaczego proces ten jest ważny z perspektywy pacjenta? Ma on pewność, że jego terapeuta wciąż się rozwija, nie myśli wyłącznie szablonowo i robi wszystko, by mu jak najlepiej pomóc. Konsultacje konkretnych przypadków są oczywiście omawiane bez podawania jakichkolwiek danych pacjenta, które mogłyby doprowadzić do jego identyfikacji. Obowiązkiem każdego terapeuty jest zachowanie zasad etyki pracy psychologicznej.
Słowniczek pojęć związany z superwizją
Superwizja opiera się na omówieniu konkretnych przypadków i skonsultowaniu szczegółów prowadzonych działań. Aby zrozumieć, na czym polega cały proces, warto podsumować podstawowe pojęcia.
SUPERWIZJA – spotkania terapeutów umawiane celem podnoszenia jakości pracy psychologicznej
SUPERWIZOR – doświadczony terapeuta z uzyskanym certyfikatem superwizora psychoterapii
SUPERWIZANT – osoba poddająca swoją pracę psychologiczną superwizji