Psychoterapia – na czym polega i kiedy jest pomocna?
Psychoterapia – na czym polega i kiedy jest pomocna?
psychoterapia i dobry psychoterapeuta

Myślisz o psychoterapii, ale nie do końca wierzysz w jej skuteczność? Masz wątpliwości, obawy? Psychoterapia to nie doradztwo, powtarzanie „będzie dobrze”, „nie martw się” i w końcu – to też nie ostateczna diagnoza. Nie jest, więc leczeniem dzieciństwa przez obwinianie rodziców za Twoje złe samopoczucie. Na czym w takim razie polega psychoterapia i kiedy można okazać się pomocna?

Autorka: Elwira Adamczyk, psychoterapeuta

Czym jest psychoterapia a czym nie jest?

W psychoterapii chodzi przede wszystkim o to, jaką perspektywę przyjmujesz, jaką wnosisz narrację osobistą do relacji z ważnymi dla Ciebie osobami. Psychoterapia pomaga zobaczyć i zrozumieć Twój obraz sytuacji i to, jak nieświadomie utrudniasz sobie osiąganie życiowych celów. Jest formą pracy terapeutycznej w oparciu o potwierdzone naukowo badania oraz doświadczenia wykwalifikowanego psychoterapeuty.

Jeśli poszukujesz terapii najprawdopodobniej cierpisz i szukasz ukojenia. Pragniesz wprowadzić zmiany w swoim życiu, których samodzielnie nie jesteś w stanie dokonać. Proces psychoterapeutyczny pomaga zrozumieć i przepracować trudności oraz przeszkody, które stoją na drodze do pożądanych zmian.

Psychoterapia sprawdza się w leczeniu takich objawów, jak: obniżenie nastroju, nadmierne zamartwianie się, brak nadziei, poczucie bezsilności. Jest pomocna w trudnych stanach emocjonalnych (smutek, niepokój, wstyd, poczucie winy, samotność, lęki czy złość) i powtarzających się problemach z relacjami (np. trudności wychowawcze, kryzysy partnerskie).

Jak wybrać dobrego psychoterapeutę?

W psychoterapii ważny jest wybór samego terapeuty. Przede wszystkim musi on mieć wykształcenie psychoterapeutyczne, a jego praca powinna być poddawana systematycznej superwizji. Trzeba pamiętać, że powodzenie psychoterapii w dużym stopniu zależy od relacji terapeutycznej.

Na co zwrócić uwagę podczas pierwszej sesji z psychoterapeutą? Zastanów się na ile Twoje potrzeby zostały zrozumiane, czy udało się określić cele i tematy, nad którymi chcesz pracować. Niezwykle ważne jest również poczucie bezpieczeństwa i możliwość zaufania specjaliście. Pamiętaj, że empatyczny terapeuta to za mało, ważna jest Twoja subiektywna ocena tego, jak czujesz się podczas spotkań. Relacja terapeutyczna jest jedną z ważniejszych relacji w Twoim życiu.

Jeśli czujesz akceptację, nie masz poczucia oceniania i nie możesz doczekać się na kolejnej sesji – to jest to! Terapeuta, z którym czujesz się bezpiecznie pomoże Ci ruszyć się z miejsca, zrozumieć nieświadome mechanizmy i uświadomi to, co niewidoczne. Dzięki takiej relacji nabierzesz zaufania do innych i otoczenia, uspokoisz emocje oraz wprowadzisz oczekiwane zmiany.

Jak wyglądają sesje psychoterapeutyczne?

Standardowe spotkania w terapii indywidualnej odbywają się raz w tygodniu i trwają 50-60 min. Nieco dłuższe, ale rzadsze są sesje partnerskie i rodzinne – spotkania trwają około 90 minut i odbywają się raz na 2-3 tygodnie. Bez względu na formę, częstotliwość sesji różni się w zależności od rodzaju terapii oraz potrzeb.

Podstawowym narzędziem pracy z psychoterapeutą jest rozmowa, w ramach której zadawane są różne pytania. Może zdarzyć się tak, że terapeuta poleci Ci wykonanie konkretnych zadań lub powstrzymywanie się jakichś czynności. Terapia nie jest jednak cudownym rozwiązaniem problemów czy magiczną sztuczką. To proces, w którym poszukujesz razem z terapeutą najlepszej dla siebie drogi.

Superwizja – super-spotkania superwizora z superwizantem
Superwizja – super-spotkania superwizora z superwizantem
superwizja superwizor okayterapeuci

Podczas pracy z psychologiem lub psychoterapeutą można natknąć się na pojęcie superwizji. Nie jest ono powszechnie znane, ale często pojawia się w rozmowach ze specjalistami z dziedziny psychologii. Czym w takim razie jest superwizja i kogo nazywamy superwizorem? Jakie ma ona znaczenie dla pacjenta?

Autorka: Maja Pisarek, psycholog i psychotraumatolog

Co to jest superwizja i kim jest superwizor?

Superwizja to słowo zapożyczone z języka angielskiego oznaczające nadzór (ang. clinical supervision). Jako metoda pracy w dziedzinie opieki nad zdrowiem psychicznym polega na regularnych spotkaniach terapeuty (grupowych lub indywidualnych) z tak zwanym superwizorem. Jest to osoba z większym doświadczeniem zawodowym, posiadająca odpowiedni certyfikat. W trakcie takich spotkań osoba podlegająca superwizji konsultuje swoją pracę z pacjentem, w celu podniesienia jakości niesionych usług.

Istotą pracy terapeuty jest jak najsprawniejsza i jak najbardziej efektywna pomoc osobie z psychologicznymi trudnościami, w związku z czym niezbędne jest regularne przyglądanie się swojemu działaniu. Pod czujnym okiem superwizora można dostrzec niuanse, które mniej doświadczony psycholog mógłby przeoczyć. Nie oznacza to jednak, że specjalista z wieloletnim stażem nie powinien poddawać się superwizji. Podczas tych spotkań można spojrzeć na sytuację z innej perspektywy, oczami drugiego terapeuty. Czasami dostrzega się także ewentualne przeszkody, pojawiające się nie tylko po stronie pacjenta, ale także wychodzące od terapeuty.

Kim jest superwizor?

Superwizor to doświadczony specjalista, który uzyskał specjalny certyfikat. Musi on spełnić szereg warunków formalnych i merytorycznych, uprawniających go do prowadzenia superwizji. Liczą się jednak nie tylko wykształcenie i doświadczenie, ale także m.in. poddać się superwizji czy mieć odpowiedni staż pracy.

Można powiedzieć, że superwizor pełni rolę mentora psychoterapeutów. Służy swoją wiedzą i wsparciem, pomaga dostrzec różne aspekty pracy z pacjentem.

Jakie znaczenie dla pacjenta ma superwizja?

Można powiedzieć, że superwizja jest nie tylko sposobem podnoszenia skuteczności terapii, ale także drogą rozwoju, kształcenia się terapeuty pod okiem doświadczonego mentora. W trakcie spotkań omawiane są przypadki, sposoby prowadzenia sesji terapeutycznych, relacja terapeutyczna czy problemy pojawiające się w trakcie terapii. Spotkania z superwizorem wspierają samorozwój, ale są też przyczynkiem do refleksji nad swoim doświadczeniem w gabinecie.

Dlaczego proces ten jest ważny z perspektywy pacjenta? Ma on pewność, że jego terapeuta wciąż się rozwija, nie myśli wyłącznie szablonowo i robi wszystko, by mu jak najlepiej pomóc. Konsultacje konkretnych przypadków są oczywiście omawiane bez podawania jakichkolwiek danych pacjenta, które mogłyby doprowadzić do jego identyfikacji. Obowiązkiem każdego terapeuty jest zachowanie zasad etyki pracy psychologicznej.

Słowniczek pojęć związany z superwizją

Superwizja opiera się na omówieniu konkretnych przypadków i skonsultowaniu szczegółów prowadzonych działań. Aby zrozumieć, na czym polega cały proces, warto podsumować podstawowe pojęcia.

SUPERWIZJA – spotkania terapeutów umawiane celem podnoszenia jakości pracy psychologicznej

SUPERWIZOR – doświadczony terapeuta z uzyskanym certyfikatem superwizora psychoterapii

SUPERWIZANT – osoba poddająca swoją pracę psychologiczną superwizji